Tot nu toe hebben circa 550 consumenten de ‘Enquête integrale gezondheidszorg’ (deels) ingevuld. Het Louis Bolk Instituut heeft hiervan onlangs een tussentijdse analyse gemaakt. Een overzicht van de belangrijkste uitkomsten.
Jaarlijks maken één miljoen Nederlanders gebruik van integrale gezondheidszorg: een combinatie van reguliere en complementaire/alternatieve zorg. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Maar over het ‘hoe en wat’ is veel onbekend. Zoals: welke complementaire/alter-natieve geneeswijzen (CAM) geven de meeste kans op een positief resultaat? Met welke klachten melden consumenten zich vooral bij integrale zorgverleners?
Deze gegevens worden nergens verzameld.
Stichting Gezond Leven, medeoprichter van de Infolijn Alternatieve Geneeswijzen (AG), is daarom eind 2017 een digitale enquête gestart onder het Nederlandse publiek. Intussen hebben ongeveer 550 consumenten de enquête volledig of bijna volledig ingevuld, onder wie bijna 450 vrouwen.
Het Louis Bolk Instituut heeft nu een tussentijdse analyse gemaakt van de geanonimiseerde gegevens die tot nu toe zijn verzameld.
Bijna 400 consumenten rapporteerden over hun ervaringen met behandelaars. Hun gemiddelde leeftijd was 57 jaar. De overige enquêtes betroffen alleen zelfzorg.
Reguliere behandeling
Ruim 200 deelnemers rapporteerden over een reguliere behandeling. Bijna 100 consumenten gaven aan ervaring te hebben met reguliere zorgverleners in het ziekenhuis, gevolgd door de huisarts (bijna 70), revalidatie/fysiotherapie (ruim 30) en GGZ (meer dan 10).
De reguliere therapie bestond in meer dan de helft van de gevallen uit geneesmiddelen/chemo-therapie. Slechts ongeveer 30 deelnemers kwalificeerden het resultaat van de reguliere behandeling als ‘goed’ of ‘zeer goed’. Het overgrote deel van de ruim 200 consumenten koos voor de kwalificatie ‘gering, tijdelijk of geen resultaat’ of ‘negatief’.
Integrale behandeling
Bijna 400 consumenten rapporteerden over een integrale behandeling. Het overgrote deel (bijna 350) kwalificeerde het resultaat hiervan als ‘zeer goed’ of ‘goed’. Een iets kleiner aantal (circa 330 deelnemers) typeerde het algeheel welbevinden na de integrale behandeling als ‘goed’ of ‘zeer goed’ en 50 deelnemers kozen voor ‘tamelijk goed’. Opvallend: ruim 250 van de bijna 400 consumenten ervoeren ook verbetering ‘op andere klachten’.
Het blijkt ook niet zo te zijn dat alleen consumenten die teleurgesteld zijn in de reguliere zorg naar alternatieven zoeken: de helft van de groep meldde geen voorafgaande reguliere behandeling.
Bijna 330 respondenten gaven aan welke complementaire behandelaar ze hadden bezocht.
Het hoogst scoorde ‘homeopathie’ (bijna 150 consumenten), op afstand gevolgd door ‘natuur geneeswijze, ayurveda, niet toxische tumor therapie’ (bijna 70), ‘oosterse geneeswijze, acupunctuur’ (bijna 40) en ‘manuele geneeswijze, osteopathie, craniosacraal therapie‘ (circa 30).
Vooral homeopathische middelen
Het meest voorgeschreven worden homeopathische middelen. Ruim de helft van de bijna 400 consumenten maakte hiervan gebruik. Daarna volgen ‘multivitaminen, mineralen’ (bijna 125), ‘voedingspreparaten’ (ruim 60) en ‘kruiden’ (ruim 50).
Van de respondenten rapporteerden er 388 over mogelijke bijwerkingen. Een ruime meerderheid (bijna 300) had geen bijwerkingen ervaren. In 89 gevallen was sprake van ‘geringe/voorbijgaande’ bijwerkingen en bij 11 respondenten van ‘hevige’ bijwerkingen. (Dit is mogelijk voor een deel toe te schrijven aan de bij homeopathie bekende ‘beginverergering’)
Bewegingsapparaat
Consumenten bezoeken integrale behandelaars vooral met klachten van het bewegingsapparaat. Op 390 consumenten gaven er bijna 85 aan dat hun belangrijkste klacht lag op het gebied van ‘botten, spieren, gewrichten’. Ook ‘psychische aandoeningen‘ (ruim 50) en ‘spijsvertering’ (ruim 40) scoren relatief hoog. Hierna volgen categorieën als ‘huid’ (35) en ‘kwaadaardige nieuwvorming, kanker’ (30).
Eigen regie
Bijna de helft van de geconsulteerde integrale zorgverleners was ‘arts’ en een iets kleiner deel ‘therapeut’. Van 389 consumenten typeerde een ruime meerderheid de wijze waarop de integrale zorgverlener hen had betrokken bij de besluitvorming als ‘goed’ (ruim 180) of ‘zeer goed’ (bijna 180).
Integrale behandeling lijkt bij te dragen aan versterking van de eigen regie. Van 389 consumenten gaven er bijna 270 aan dat het omgaan met hun aandoening is verbeterd. Ruim 80 consumenten gaven aan dat dit ‘enigszins’ het geval was. Ruim 300 respondenten rapporteerden ‘zelf genomen aanvullende maatregelen’. Hierbij scoorde ‘dieet’ (ruim 140) het hoogst, op de voet gevolgd door ‘aan uzelf werken’ (bijna 140), ‘ontspanning’ (bijna 130) en ‘beweging’ (120).
Zelfzorg
Van de respondenten rapporteerden er 383 over hun ervaringen met complementaire zelfzorg. Vooral aangeschafte zelfhulpmiddelen worden hoog gewaardeerd: bijna 80 consumenten verlenen hieraan de kwalificatie ‘zeer goed’ (39), ‘goed’ (21) of ‘tamelijk goed’(19). Ook ‘dieet’ scoort relatief hoog, gevolgd door ‘beweging’ en ‘ontspanning’.
Ook bij de complementaire zelfzorg spant het bewegingsapparaat de kroon: artrose gaat hier aan kop, gevolgd door pijn en depressie.
‘Grote behoefte’
Bij Stichting Gezond Leven, initiatiefnemer van de digitale enquête, is men ingenomen met de tussentijdse resultaten. ‘Er is grote behoefte aan dit soort gegevens’, zegt Hetty van Doorn van de Infolijn AG. ‘Ze zijn van groot belang voor patiënten/consumenten en in tweede instantie ook voor zorgverzekeraars, verwijzers en hulpverleners.’
Zij roept iedereen op om de enquête in te vullen. ‘De enquête moet ertoe leiden dat patiënten beter en sneller worden verwezen naar de geneeswijze met de meeste kans op resultaat. Daarnaast hoopt de Infolijn AG dat het onderzoek een bijdrage levert aan erkenning van gekwalificeerde CAM-hulpverleners en aan het opzetten van een integrale zorgverzekering die kosteneffectief is.’
Voor meer informatie en de enquête: www.infolijn-ag.nl
